Online Alışverişte Ayıplı Mal ve Cayma Hakkı: Tüketiciler İçin 2025 Rehberi

Teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte online alışveriş, artık günlük yaşamın bir parçası haline geldi. Ancak internet üzerinden yapılan alışverişlerde ayıplı mal teslimi ya da cayma hakkının ihlali gibi sorunlar sıkça karşımıza çıkıyor. Türk hukuku bu konuda tüketiciyi güçlü biçimde koruyor. 2025 itibarıyla yürürlükte olan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği, bu hakların temel dayanağını oluşturuyor.

1. Ayıplı Mal Nedir?

Tüketicinin sipariş ettiği malın sözleşmede belirtilen niteliklere uymaması, eksik veya bozuk çıkması ya da vaat edilen özellikleri taşımaması hâlinde “ayıplı mal” söz konusudur. Kanuna göre, mal tesliminden itibaren iki yıl içinde ortaya çıkan ayıplardan satıcı sorumludur. Tüketici; ücretsiz onarım, ayıpsız misliyle değişim, bedel indirimi veya sözleşmeden dönme haklarından birini seçebilir.

2. Cayma Hakkı ve Süresi

Online alışverişlerde en önemli koruma mekanizmalarından biri “cayma hakkı”dır. Tüketici, hiçbir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin, malı teslim aldığı tarihten itibaren 14 gün içinde sözleşmeden cayabilir. Cayma bildirimi, satıcının internet sitesi üzerinden ya da yazılı şekilde yapılabilir.

Ancak, kişiye özel üretilen ürünler, çabuk bozulabilen mallar (örneğin gıda ürünleri), hijyenik nedenlerle iadesi uygun olmayan mallar (örneğin iç giyim, kozmetik) cayma hakkı kapsamı dışındadır.

3. İade Süreci ve Satıcının Yükümlülükleri

Cayma bildirimi yapıldıktan sonra tüketici, malı 10 gün içinde iade etmelidir. Satıcı ise, ürünün iadesinin kendisine ulaşmasından itibaren en geç 14 gün içinde, tüketiciden tahsil ettiği tüm bedeli iade etmek zorundadır. İade, malın ilk satın alındığı ödeme yöntemiyle yapılmalıdır.

4. Platformların Sorumluluğu

2025 yılı itibarıyla Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle, online pazar yerleri de satıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu hale gelmiştir. Yani tüketici, sorunun çözümü için sadece satıcıya değil, platforma da başvurabilir.

5. Şikayet ve Hukuki Başvuru Yolları

Tüketiciler, ayıplı mal veya cayma hakkı ihlali durumlarında öncelikle satıcıya başvurmalıdır. Sorun çözülmezse, tüketici hakem heyetlerine veya tüketici mahkemelerine başvurabilir. 2025 yılı itibarıyla parasal sınırlar şöyledir:

- İl ve ilçe Tüketici Hakem Heyetleri - 149.000,00 TL

Sonuç

Online alışverişte en önemli unsur, hak bilincidir. Tüketiciler, 6502 sayılı Kanun’un ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nin kendilerine sağladığı hakları bilerek hareket ettiklerinde güçlü bir koruma elde eder. Dijital dünyada da hak aramak, bilinçli olmakla başlar.

#tuketici #onlinealisveris #caymahakki